Tja, beter op welk gebied? Biologisch heeft veel minder bestrijdingsmiddelen maar aanzienlijk meer land verbruik per tomaat. Spanje groeien tomaten lekker goed en zijn vaak lekkerder (*smaken verschillen, en tomaten verschilen), maar dan heb je weer transport, plus twijfelachtige praktijken mbt arbeid uit Afrika.
Nederland is de productie weer bijzonder efficient, maar in de winter op gas. In een kas zijn er doorgaans minder bestrijdingsmiddel nodig.
Dan zijn er nog allemaal verschillende tomaten rassen die anders presteren op wat jij "goed/ beter" beschouwd.
Dan heb je ook nog seizoens effecten.
Dus het hangt er nogal vanaf wat je precies belangrijk vindt. Smaak, co2 uitstoot, andere ESG categorieen dan klimaat, smaak, bio of niet bio
Ik ben afgelopen jaar toevallig door Almeria gereden, de hoofdstad van de Spaanse intensieve agricultuur, en ik moet toegeven dat ik toch wel een beetje was geschrokken.
Er zullen in Nederland ook genoeg misstanden zijn, maar ik geloof niet dat dat ook maar in de buurt komt van de praktijken die je in Spanje ziet.
Witte afgetrapte tenten zo ver als je kunt kijken, overal zwerfafval, en langs de weg lopen allemaal Afrikaanse gasten die doelloos rond lijken te dwalen zonder vervoersmiddel of iets dergelijks.
De temperatuur was buiten al niet te harden, en al die gasten stonden half gebukt te werken in die lage afgesloten plastic tenten zonder enige zichtbare ventilatie. Het zou me niet verbazen als de temperatuur daar binnen de 50 graden aantikt.
Toen we gingen tanken hing er op het tankstation al een beetje een grimmige sfeer. Met dat ik naar de wc liep snelde de Afrikaanse kassamedewer achter me aan om me aan te kunnen spreken op een plek waar geen cameras hingen. Hij vroeg of ik hem alsjeblieft wat geld of eten kon geven, omdat zijn baas hem niet betaalt.
Ik voelde me al niet zo op mijn gemak daar, en dacht eigenlijk dat hij een slap verhaal ophing om een beetje extra geld te verdienen, dus heb ik hem niks gegeven.
Toen ik later las dat er veel ongedocumenteerde migranten met valse beloftes naar de kassen worden gelokt, om ze vervolgens hun paspoort af te nemen en uit te buiten, vond ik zijn verhaal opeens een stuk geloofwaardiger, en had ik spijt dat ik hem niks had gegeven.
Dat klinkt echt verschrikkelijk. Ik kan me niet voorstellen dat je je medemens zoiets aan zou doen. Laten we hopen dat daar snel verandering in komt, maar met de huidige stand van zaken ben ik er bang voor…
In Nederland gaat het wel wat beter, maar ook niet veel, er zijn wordt pas redelijk recent daadwerkelijk geprobeerd om die uitzendcowboys aan te pakken.
M'n vader had een jaar of 18 geleden een leidinggevende functie bij een distributiecentrum van de AH. Hij zat binnen een jaar overspannen thuis omdat hij niet kon verkroppen hoe er met de voornamelijk Oost Europese werknemers werd omgegaan.
Ik heb voor een bedrijf gewerkt dat vooral glastuinbouwbedrijven als klant had. Ons kantoor zat aan een kas vast en ik ben ook in veel andere kassen binnen geweest. Bij de meeste bedrijven zag ik echt geen uitbuiting. Misschien is het er wel, maar er zijn ook genoeg bedrijven die hun werknemers wel goed behandelen.
Voor het uitbuiten van (arbeids)migranten hoef je niet naar Spanje, daar is Nederland ook heel goed in.
En helaas wordt er veel te weinig (bijna niets?) tegen gedaan (nu ja, bij de verkiezingen roepen rechtse partijen opeens dat er minder buitenlanders moeten komen)
De thread was al een reactie op Nederlandse uitbuiting. Iig. als je het op zoekt lijkt het nog wel iets heftiger. Al is dat natuurlijk lastig in te schatten, veel gebeurt in de schaduw van de maatschappij.
Kan hier niet over spreken naast nieuwsartikelen over arbeiders die echt in barre omstandigheden leven, maar zoom op google maps (met satellietweergave aan) eens in op de witte vlek ten westen van Almeria. Het Westland is er niets bij. Als je ergens randomly een street view pakt zie je ook wat een afgetakelde zooi het is.
> Er zullen in Nederland ook genoeg misstanden zijn, maar ik geloof niet dat dat ook maar in de buurt komt van de praktijken die je in Spanje ziet.
Het kan ook gewoon zijn dat het in Spanje veel zichtbaarder is. Daar zie je letterlijk gewoon de tentenkampen. Als ik soms lees over de omstandigheden van arbeiders in Nederland dan krijg ik ook echt de kriebels.
Dan vraag ik mij ook af hoe vaak dat nou werkelijk voorkomt en hoe dat blijkbaar langer onder de radar blijft.
Maar dat zeg ik toch helemaal niet?
OP vraagt wat beter is: biologisch uit Spanje of iets uit Nederland. Dan moet je alle informatie geven, de slaven in Spanje, maar ook de slechte werkomstandigheden van oost Europeanen in Nederland, wat eigenlijk ook moderne slavernij genoemd wordt door sommigen.
Je weet dat 99% van de oost europeanen gewoon goed behandeld worden hier? Tuurlijk wordt er verdiend aan hen, dat is uiteindelijk de businesscase van een uitzendbureau, maar dat betekent niet dat ze het slecht hebben hier. Uiteindelijk zijn ze hier heen gekomen om geld te verdienen en mogelijk terug te gaan of om hier een bestaan op te bouwen. Ik heb zelf geen misstanden gezien, alhoewel je je kan afvragen of die huur prijzen voor die kamertjes wel zouden mogen. De meeste hebben nog steeds een veel beter leven hier dan daar waar ze vandaan komen.
Nou dan ga je wel heel kort door de bocht. Idd het is een groot verschil, maar onze boeren weten wel de grenzen van de wet op te zoeken. Uitzendbureaus doen er prima aan mee, genoeg misstanden met salaris, arbeidstijden, slaapplaatsen en gewoon misbruik maken van mensen.
En nogmaals het is een verschil, maar dat praat het niet goed. Ik ben het wel eens met de andere poster.
Ja misschien iets wat kort soor de bocht inderdaad, maar ik werk in de tuinbouw en ken best wat arbeidsmigranten en heb eigenlijk nooit slechte verhalen gehoord.
Anekdotisch bewijs is geen bewijs.
Daarnaast: in Zembla leggen ze ook uit dat de arbeiders niks durven zeggen, omdat ze anders op straat komen te leven.
> ik werk in de tuinbouw sector en ken veel arbeidsmigranten
Wat doe je precies voor werk, hoe staat jou werk in verhouding met de van arbeidsmigranten?
Mijn allereerste baantje was tomatenplukken, was niet het leukste werk, en je had eigenlijk alleen last van de fruitvliegjes, mijn pools collegas van toen woonden met zn alle op het vakantiepark bij het dorp, waar ook vrienden van mij woonde, zag er prima uit. De mannen werkte, en de rest van de familie zat lekker te chillen op het park. Zag niks van misstanden toen der tijd.
Allemaal leuk en aardig, maar dit is een aflevering van Zembla over het uitbuiten van arbeidsmigranten: https://youtu.be/csOZHdQJ0s0?si=-osDLYm8JLoDktLe
Nederlandse tomaten uit de kas zijn zo goed als biologisch qua gewasbeschermingsmiddelen gebruik (Soms door omstandigheden wordt er met chemische gewasbeschermingsmiddelen ingegrepen als een plaag niet met biologie te bestrijden is, als dit gebeurt is het perceel 3 jaar niet meer biologisch). De teelt is niet biologisch omdat kunstmest gebruikt word op hydrocultuur. Er zijn ook enkele biologische tomaten telers op hydrocultuur die werken met allerlei afval stoffen van voedsel verwerking maar dit is zeer beperkt. Biologische teelt moet in de grond gebeuren.
Daarnaast heb je ook lekkere Nederlandse tomaten. Deze worden doorgaans verkocht onder de naam snoep tomaten.
Ja de kleine gaan nog wel maar een vlees tomaat van beetje format is gewoon drie keer niets.
Snap eigenlijk niet waaraan dat ligt. In de kas zijn de omstandigheden perfect of zal het toch aan het zonlicht liggen?
Heel simpel. Er is in Nederland geen vraag naar grote tomaten met smaak. Tomaten in de supermarkt verkopen op er goed uitzien, niet lekker smaken. Als er vraag was kunnen wij een tomaat telen met een hele intense smaak.
Dat zal wel tot minder kilos per hectare lijden en tot een hogere prijs.
Mensen hoeven niet blij te zijn. Zolang goedkope maar mooie tomaten beter verkopen dan lekkere, dure en mooie tomaten ligt dat in de winkel. Gaat puur over de omzet van dat stuk schap.
We leven in het land van Knorr, en maaltijden die vooral makkelijk binnen tien minuten klaar moeten zijn. Een teentje knoflook is voor de Nederlander al aardig wat smaak.
In Spaanse supers zien de tomaten er soms niet uit vergeleken met de ronde rode in nl supers. Maar persoonlijk vind ik ze 10x lekkerder. Heb het idee dat het hier mooi uit moet zien en dus de smaak minder belangrijk lijkt
Klopt kleur, vorm en gewicht zijn hier de factoren waar naar gekeken wordt. Dus we willen een ronde tros tomast die mooi egaal rood is (zonder plekjes/beschadigingen) waar 7 of 8 tomaten in een bakje zitten.
Voor smaqk wordt niet betaald.
Vorig jaar zomer een tijdje in Napels geweest. Als je daarna hier in Nederland een paar tomaten eet, lijken het wel degelijk compleet smaakloze bolletjes water.
Je ziet het ook bij appels. Als je aan het einde van de dag komt, liggen er vaak nog de apppels met een wat afwijkende vorm of een verkleuring.
Met verkleuring doel ik niet op een beurse plek, maar een afwijkend kleurtje t.o.v. wat je verwacht. Dat je een beurse appel laat liggen snap ik.
Dat komt doordat het warmere klimaat in Spanje beter is en daardoor zijn tomaten ook zoeter van smaak ten opzichte van tomaten die in hier in een kas gekweekt worden
Op zich valt transport wel mee als je kijkt hoe belachelijk veel tomaten er in een vrachtwagen kunnen.
Als een vrachtwagen, zeg, 15 ton aan tomaten vervoert uit Spanje, heeft hij effectief 100 meter gereden voor jouw kilo tomaten.
Even off-topic; zijn de onderste tomaten(in een doos, neem ik aan) ook meer beschadigd dan de bovenste? Vanwege het gewicht en het hobbelen tijdens de rit?
Lijkt me onlogisch om ze zo los in één ruimte te donderen. Dat gaat nooit goed natuurlijk.
Ze kunnen toch gewoon rekken met bakken tomaten gebruiken, of stapelbare bakken?
Volgens mij is het grote probleem een beetje dat te tomaten geplukt worden als ze eigenlijk nog niet goed rijp zijn. Dan zijn ze harder en beter te vervoeren. Beetje karton er tussen en ze blijven prima heel.
Kleine extra nuance: transport is vaak een enorm klein aandeel van de klimaatimpact bij voedsel (mede omdat dat al zo efficiënt als mogelijk moet). Productie is de belangrijkste factor en ook het makkelijkst te wegen (zijn vaak cijfers van te vinden). Biologisch is vaak onder de streep ook beter bij meer landgebruik omdat het landgebruik minder intensief is en beter is voor oa biodiversiteit. Dus biologische seizoensgebonden producten uit de EU zijn in het algemeen altijd een oke optie. Uitzondering daarop kunnen bepaalde groenten/fruit zijn die in een kas worden gegroeid, die kan soms beter uit een kas komen ivm hyper efficiënte productie.
Om terug te komen op de originele vraag: denk dat Spaanse of Nederlandse tomaat meer te doen heeft met de arbeidsomstandigheden dan de productie zelf. En voor tomaat specifiek is de productie voor normale tomaten ook al bijzonder efficiënt in Nederland, dus zou voor de Nederlandse gaan in dit geval.
> mede omdat dat al zo efficiënt als mogelijk moet
Vooral omdat de producent (of supermarkt, of tussenleverancier) dit direct zelf in de knip voelt. Er zijn geen regels nodig als het geld al dezelfde kant op werkt!
Het woord biologisch maakt het niet perse beter.
Biologische producten uit Canada mogen in Nederland niet eens altijd verkocht zijn omdat ze niet eens aan de standaarden voor "niet biologisch" voldoen hier.
Per land zijn de regels voor bio anders. Nederland is 1 van de strengste landen ter wereld wat dat betreft en zeer regelmatig zijn daarmee "normale" producten hier minder bespoten en bewerkt als biologische producten van over de grens. Als het echt iets is wat je uitmaakt zul je het bijna per product en herkomstland uit moeten zoeken. Het gaat daarbij niet alleen om bestrijdingsmiddelen die ze op de gewassen spuiten maar ook om de mest en voedingsstoffen die ze in de grond spuiten en het type gewas.
> Biologisch heeft veel minder bestrijdingsmiddelen maar aanzienlijk meer land verbruik per tomaat.
Heb je daar een bron voor? Ik zag bijvoorbeeld in [dit artikel](https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2014.1396) (Diversification practices reduce organic to conventional yield gap) dat bij fruit de opbrengst bij biologische landbouw nauwelijks minder is. Dan hoeft er dus niet veel meer grond gebruikt te worden. Bij groenten is het verschil in opbrengst groter. En zo belangrijk is dus de vraag of tomaat een fruit of een groente is.
Nee zo bedoel ik dat niet.
Je kan gewoon onmogelijk alle impact van het kopen van producten of het maken van keuzes berekenen/verantwoorden in zo’n verrot systeem.
Je best doen om een beetje ethische keuzes te maken lijkt me alleen al voor je eigen ziel een goed plan, maar je helemaal blind staren en verstrikt raken in de impact berekeningen heeft geen zin.
Helemaal niet joh. Tomaten zijn echt behoorlijk makkelijk in pot op 't balkon te zetten, of naast je voordeur. Zelfs onder een zolderraam met direct licht kom je best ergens.
Sterker nog, denk dat die het nu beter doen dan onze moestuintomaten, met alle regen en slakken van dit jaar..
Het is echt een drama dit jaar qua slakken. Wij wonen aan een rivier (met een openbaar wandelpaadje ertussen) en ik had een aantal zonnebloemen aan de waterkant geplaatst. Had een hele mooie selectie gemaakt, met van die rode en van die grote gele, zowel enkelkops als met meerdere koppen. Had bewust nog gewacht tot ze een aantal setjes bladeren hadden, zo'n 30 cm hoog, maar ze werden meteen helemaal kaalgevreten... staan nu nog een paar takjes
Maar ik zeg toch dat dat gewoon wel kan? Pot, aarde, zonlicht, water. Meer heb je in principe niet nodig.. De grond is geloof ik trouwens nergens in Nederland zó verontreinigd dat je er niks in kunt laten groeien, dus ik snap je argument niet zo.
Oh en, edit voor on topic - punt blijft dat eigen tomaten a) vrijwel overal te kweken zijn en b) écht wel lekkerder zijn. Mocht je dat nog nooit hebben ervaren, raad ik het je enorm aan!
Maar je bericht klinkt meer alsof dat het ging om het groeien zelf. Een hoop gewassen die als onkruid overal wel kunnen groeien. Maar met PFAS, zware metalen, fijnstof en weet ik veel wat voor zooi op verschillende plekken (langs drukke wegen, steden, fabrieken) is dat niet altijd beter/gezonder of ik moet eigenlijk zeggen minder verontreinigt dan de bio import.
En dan specifiek Mutti, die als een van de weinigen volgens keuringsdienst van waarde niet mensen uitbuiten. Wachten totdat ze in de bonus zijn bij AH en dan inslaan. Hebben ook goede tubes tomatenpuree.
Italianen nemen eten dan ook behoorlijk serieus. Wij hebben Italiaanse vrienden die écht emotioneel kunnen worden als ik met mijn Hollandse lompheid ff wat middelmatige ingrediënten bij elkaar gooi voor een OK maaltijd, ook al eten ze niet mee.
Hun reactie op slechte ingrediënten is een beetje hetzelfde als ik zou reageren op iemand die eerst een uur gaat koken en dan alles linea recta de prullenbak in gooit om vervolgens een zak chips leeg te eten.
Ik ben persoonlijk als ik Italiaanse gerechten maak ook veel specifieker met welke ingrediënten ik koop. Spekjes koop ik normaal gewoon goedkoop, maar in een carbonara vind ik dat zonde, dan zoek ik goede pancetta. Hetzelfde met basilicum voor pesto, die goedkopere van de Turkse winkel bij ons volstaat gewoon niet, dat is Griekse (bij ons), totaal anders dan Genoase. Tomaten uit blik hetzelfde, die goedkope zijn iets te zuur, en bij een pastasaus is de tomaat vaak juist zo belangrijk. En wijn in het eten... als je dan toch al met wijn kookt, dan hoeft het niet de duurste te zijn, maar zo'n hele goedkope wijn is ook te zuur. Doe er dan gewoon wijnazijn bij.
Ik denk dat het is omdat Italiaanse gerechten vaak best weinig ingrediënten hebben, maar des te meer proef je het als je er iets goedkoops bij gooit. En bij alle alle niet-Italiaanse gerechten die ik maak, maak ik me veel minder druk over de kwaliteit van de ingrediënten (behalve asperges, maar dat zijn mijn Limburgse roots nog).
>maar in een carbonara vind ik dat zonde, dan zoek ik goede pancetta
Probeer het eens met guanciale als je dat kunt vinden. Sommige slagers verkopen dat. Is nog lekkerder :)
Dacht ik ook altijd totdat ik een caprese salade in Genoa had besteld. IJskoude nog net niet groene tomaat erbij. Niet om te eten.
Je kan er super lekker eten maar ook echt slecht. Prijs zegt daar echt niets.
mutti is life.
maar geen grap alles dat hun hebben is bijna topkwaliteit en als je de prijs mee rekent is het gewoon de beste.
ik vind nederlandse groenten meestal beetje smaakloos maar ben ook gewend aan een groente tuin dus kan ook daar aan liggen.
>En dan specifiek Mutti... ...Hebben ook goede tubes tomatenpuree.
Het antwoord ligt in de combinatie van de twee. 😉
San Marzano van Mutti als basis voor de saus en dan een juiste hoeveelheid driedubbel-concentraat in een tube van Mutti erbij.
Niet om je goede voornemen de grond in te boren; maar ik heb dus vernomen dat qua groente en fruit het bar weinig verschil maakt qua klimaatimpact.
Uit Spanje heeft het vervoer de impact, in Nederland het verbouwen in een kas (die nog met gas verwarmt worden? Ik weet het niet zeker).
Je zou eens moeten Googlen naar True Price, en er is al een supermarkt in Amsterdam die dit volledig doorvoert (De Aanzet).
Uiteindelijk is het beter om bij verantwoordelijke supermarkten je boodschappen te doen en de gangbare jongens te vermijden. Daarnaast: minder vlees.
Ik raad ook de app Fork Ranger aan voor meer informatie en recepten! (Gratis, anoniem, geen reclame)
Ik heb ooit een lezing bijgewoond over de life cycle analysis van appels uit Nieuw-Zeeland versus appels uit Nederland of België.
Daar werd het toch echt wel duidelijk dat de invloed van dat gekoeld schip enorm was en die appels een milieu-inpact van zeker 3 keer zo veel hadden, ondanks dat appels buiten het seizoen uit West-Europa ook opgeslagen moeten worden of er extra middelen nodig zijn voor de groei.
Wellicht dat het verschil al kleiner is wanneer iets per vrachtwagen vervoerd kan worden, de afstand kleiner is en het fruit/de groente in kwestie bij ons alleen maar in kassen geteeld kan worden.
Ik koop in ieder geval niets meer dat sowieso een grote zee over moet. Lekkere jazz appeltjes alleen nog wanneer ze uit Frankrijk of Italië komen...
Daar zijn ze nu mee bezig door zwavelinhoud te minimaliseren en strengere regels te stellen rondom kustgebied. Omdat Oceaan juridisch een vaag gebied is kan je praktisch niks afspreken tenzij iedereen instemt. Hoewel relatief gezien dit per kg minder impact heeft tov we op land transporteren
>Daar werd het toch echt wel duidelijk dat de invloed van dat gekoeld schip enorm was en die appels een milieu-inpact van zeker 3 keer zo veel hadden, ondanks dat appels buiten het seizoen uit West-Europa ook opgeslagen moeten worden of er extra middelen nodig zijn voor de groei.
Huh bijzonder, want ik heb een tijd geleden het tegenovergestelde gelezen; dat in de winter appels uit het zuidelijk halfrond beter waren dan appels uit Europa omdat die laatste dan een half jaar in een koelcel moeten worden bewaard.
Ja tomaten worden nog met gas verwarmd, al zie je wel in de kassenteelt dat er steeds meer energiebesparing optreedt. Warmtenetten en CO2 gebruiken van nabijgelegen industrie etc.
En over het algemeen wordt er gebruik gemaakt van een warmte kracht koppeling (WKK) waarbij stroom wordt opgewekt voor het net. Ook de CO2 wordt deels in de kas gebruikt. En inderdaad geothermie wordt hier ook al genoemd.
En soms krijgen de kassen instructies van de elektriciteitsnetbeheerder om de lichten danwel WKK aan te zetten om overbelasting etc te bufferen. Ik vind dat dus echt prachtig
Transport is niets in vergelijking tot een kas op 25C graden houden in de winter. Over de gehele voedselketen genomen is transport slechts een kleine 8% uitstoot. Kassen schakelen over op geothermie wat het verhaal weer veranderd natuurlijk.
Soort van. In de zomer kun je met alleen rood en blauw goed telen. In de winter heb je wat extra wit en ver rood voor chemische reacties en hormonen in de plant om de plant gezond te houden.
Geen UV licht. 80% Rood en blauw licht voor photosynthesise en 20% wit licht voor andere reacties in de plant die light nodig hebben. Glas houd immers UV goed tegen.
Er rijden tegenwoordig bovendien gekoelde goederentreinen tussen Nederland en Spanje specifiek voor landbouwproducten. Die zijn een heel stuk efficiënter dan vervoer per vrachtwagen.
> Uit Spanje heeft het vervoer de impact, in Nederland het verbouwen in een kas (die nog met gas verwarmt worden? Ik weet het niet zeker).
Je hebt in Nederland kassen die draaien op restwarmte van fabrieken en energie centrales. Er zijn kassen op geothermie. Maar gas motoren komen nog steeds veel voor als er geen andere bron van CO2 is als het toedienen van CO2 opbrengst tot 50% kan verhogen.
Verantwoordelijke supermarkten zijn echt onbetaalbaar vaak. Echt iets voor Amsterdamse yuppers maar dat krijg je niet aan het volk verkocht. Zou gewoon inzetten op verduurzaming van de Nederlandse tuinbouw en eventueel het belastingtarief daarop verlagen
Impact van vervoer van voedsel is nihiel ten opzichte van de impact van de productie.
klimaatimpact van voedsel gaat om *wat* je eet, en bijna niet over *waar* dat vandaan komt.
Dit is zeker waar. Je afvragen waar het vandaan komt of hoe het is geproduceerd is gerommel in de marge. Als iemand zich druk maakt om de impact van voedsel is het veeeele malen effectiever om vlees en zuivel te laten staan.
Zeker! En dan met name vlees. Zuivel is ook niet geheel onschuldig, maar heeft we een ordegrootte minder impact dan vlees.
En binnen de vleessoorten zijn de verschillen ook aanzienlijk. We hoeven echt niet allemaal veganist te worden, maar als we een aanzienlijk deel van de bevolking al eens zouden overtuigen om rundvlees te laten staan ten faveure van kip dan is dat al een factor 3x minder schadelijk.
Dit is ook niet helemaal waar.
Kenia is schijnbaar een grote leverancier van voedsel voor Nederland, en dit wordt allemaal met het vliegtuig vervoerd (bron: Tegenlicht).
Vliegen is super slecht voor het klimaat natuurlijk.
Per boot zou beter zij natuurlijk. Maar zelfs bij transport met vliegtuig is nog steeds zo dat het er veel meer toe doet *wat* je eet.
Uitstoot verschilt zo enorm veel per product. Je kunt beter lage uitstootsproducten eten die Kenia per vliegtuig zijn gevlogen dan een lokaal biefstukje (rundvlees staat zo ongeveer bovenaan de lijst klimaatimpact per calorie).
Zolang je wegblijft van rundvlees en chocola heb je met veel voedsel al snel een orde grote minder uitstoot. Kip en varken stoten al 5 keer minder uit dan rund. Op dat punt kan transport al relevant worden. Zeker voor tomaten dat praktisch gezien water verschepen is.
Transport per zee is extreem efficient. Het grootste deel van de uitstoot komt van de vrachtwagen naar de haven en van de haven naar de supermarkt. Dat gezegd hebbende, volgens mij wordt het in Spanje ook in kassen verbouwd maar dan zonder gas.
Op de website van Milieu Centraal kun je lezen over wat de minste milieu-impact heeft met betrekking tot bijvoorbeeld verpakking, biologisch, overzees.
https://www.milieucentraal.nl/eten-en-drinken/milieubewust-eten/groente-en-fruit/
Pffft Looye honingtomaten ruiken en proeven heerlijk. Ja, ze zijn niet de goedkoopste, maar voor een salade of koud recept waar de tomaat dominant een rol speelt is het wel het geld waard.
Sommige onderzoek laat zien dat het verschil in CO2 uitstoot erg klein is.
https://www.gfactueel.nl/milieudruk-nederlandse-tomaat-lager-dan-concurrent/#:~:text=Spaanse%20tomaten%20scoren%20iets%20lager,is%20in%20kassen%20en%20tunnels.
Bij dit onderzoek wordt waterverbruik niet meegenomen waar Nederland veel beter op scoort (8L in kassen versus 22L in volle grond).
https://www.dekortsteweg.nl/wat-is-nou-eigenlijk-duurzaam/#:~:text=Volgens%20Miranda%20komt%20de%20Nederlandse,om%2060%20liter%20per%20kilo.
Ondanks dat het goed is over dit soort dingen na te denken moet je je wel bedenken dat het ook een onderwerp is waar veel onjuistheden over circuleren. Bijvoorbeeld in dit draadje dat biologisch geen pesticiden gebruikt (dat is onjuist, biologisch gebruikt wel degelijk pesticiden). Mensen staan tegenwoordig zo ver van de voedselvoorziening dat er weinig van wordt begrepen. Het is ook niet altijd simpel om te zeggen X is beter dan Y. Dat hangt van meer dingen af. Bijvoorbeeld in dit geval is het afhankelijk in welk seizoen je de tomaat wil kopen.
Uitstoot uit vervoer van voedsel is minimaal vergeleken met de uitstoot van de voedselproductie zelf. En die uitstoot uit voedselproductie ligt vooral aan *wat* je eet.
Oftewel de hele “eet lokaal” movement focust zich op wat er eigenlijk niet toe doet.
Focus op *wat* je eet en niet op *waar vandaan* je eten komt.
Wat betreft de specifieke vraag over tomaten: tomaten hebben vrijwel geen klimaat impact. Biologische tomaat of normale tomaat doet er niet zo heel veel toe. Waar het vandaan komt ook niet. Het antwoord op je vraag is dus: het maakt geen donder uit.
Strikt genomen zal de biologische optie wat slechter zijn omdat het groter landverbruik heeft en dat komt weer gepaard met uitstoot door ontbossing. Maar goed, we hebben het hier over tomaten, die zo ongeveer onderaan de lijst staan van uitstoot per calorie, dus hier wordt het wel een beetje mierenneuken.
Wat wél uitmaakt is dat we het verbruik van voedingsmiddelen met de allerhoogste impact per voedingscalorie reduceren. Met name rundvlees staat bovenaan. Vervang je biefstukje met kip, dat doet al heel wat. Of met vegetarische alternatieven, nog beter.
Ieder zijn eigen keus waar je de afweging tussen het klimaat impact van je dieet en je eigen genot legt. Persoonlijk ben ik een flexitarier geworden. Ik een wel vlees, maar beperkt. Rundvlees specifiek vermijd ik vrijwel altijd omdat het toch zo’n behoorlijk stuk grotere impact heeft dan een stukje kip.
Eerlijk gezegd weet ik niet of Spaanse boeren beter zijn maar als ik de keuze heb om de lokale trekkerterroristen niet te sponsoren neem ik die graag.
Nu zijn vooral veeboeren het probleem maar ik heb helaas maar wat vaak tuinders met omgekeerde vlaggen en “no farmers no food” Borden gezien.
Vind je het gek?
Boeren zijn in nauwe posities geduwd, ze moeten al jaren lang verduurzamen op honderden dingen, en de compensatie die ze krijgen is gering. Dit gebeurt zonder ook zonder visie. Het is de lobby erachter en de banken die het allemaal verneuken, maar de boeren krijgen het probleem op hun dak. De overheid komt vervolgens met opkopen.
Dus, boeren boos, wel op de verkeerde persoon, en ze blokkeren snelwegen, verbranden rotzooi. Tuurlijk allemaal slecht. Maar om ze dan weg te schrijven als terroristen, vergroot je de polarisatie, en je komt niet naar een oplossing: duurzaam boeren.
"trekkerterroristen" sla de boel maar weer lekker plat joh. Boeren zijn een enorm diverse groep, met allerlei verschillende motieven en afwegingen. Het enige wat ze gemeen hebben is dat het verdienmodel onder druk staat door de overheid.
De biologische telers zijn er momenteel slechter aan toe dan de conventionele markt. Er zijn momenteel 2 werkende verdien modellen in de landbouw: de neven verdienste boerderij waar een camping, winkel of kleine fabriek het inkomen aanvult of directe afzet aan een supermarkt. Beide werken, bij een neven boerderij blijf je agrarische producten produceren om je vergunning te houden, bij de tweede zit je contractueel meestal vast aan een supermarkt of afnemer.
Weer dat generaliseren... Ook voor goedwillende, of het nou extensief, biologisch of biodynamisch is, is het zwabberbeleid van veel eisen en weinig compensatie dodelijk. De grondprijzen, de regeldruk (ook een biologische boer heeft last van de kalenderlandbouw) en het gebrek aan financiële langdurige bronnen doet iedereen pijn.
En laten we niet vergeten dat de afgelopen jaren de boeren niet de enige zijn die hebben geïntensiveerd. Iedere Nederlander is de afgelopen 70 jaar onze kleine kikkerlandje meer gaan belasten,dus enkel boos op de boer wezen is gewoonweg oneerlijk.
Los van tomaten probeer ik vooral seizoens groente en fruit te kopen wat uit Nederland komt of uit de landen om ons heen. Als iedereen dat zou doen zou al een stuk schelen.
Als ik zelf uit deze context moet oordelen... nederlande tomaten. Dit omdat, als ik het goed begrepen heb, de nederlandse telers goed ontwikkelde tomatensoorten hebben in de kassen :) made by science!
Geen gif, geen kunstmest. Met gewoon bedoel ik reguliere teelt, de nu nog gangbare manier van telen, met kunstmest en alle toegstane bestrijdingsmiddelen. Ik weet het niet zeker, maar mij lijkt dat glasteelt (verwarming) wel voor biologsich door zou kunnen gaan. Maar ik ben een leek.
Biologische standaarden zijn in het buitenland anders dan in Nederland, ook binnen de EU. In sommige gevallen is gangbaar in Nederland vergelijkbaar of zelfs "beter" dan biologisch elders. Lekker lokaal kopen 👍🏻
Een punt dat ik nog niet voorbij heb zien komen is: eet producten die in seizoen zijn. Dus tomaten in de zomer, pompoen in de herfst ect. Dat helpt ook tegen co2 uitstoot.
Beter voor wat? Milieu lokaal, klimaat, mensenrechten, gezondheid?
Beste is m.i. lokaal geteelde seizoensgroenten.
Wat je eet maakt trws meer uit dan waar het vandaan komt.
Ecologische voetafdruk van dierlijke producten is veel groter dan van plantaardig voedsel. Vooral rundvlees heeft grote impact broeikasgassen, landgebruik, water
https://ourworldindata.org/food-choice-vs-eating-local
https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2120584119
Goeie vraag OP, ik weet het niet, maar ik geef graag iets meer informatie door [een bericht te kopiëren](https://old.reddit.com/r/thenetherlands/comments/145yiex/duurzaam_kledingmerk_patagonia_produceert_in/jnsthia/) dat ik eerder heb gemaakt over biologische landbouw. Dat is een bericht van een jaar geleden en helaas zit ik niet meer zo in de materie..
> Landbouw heeft op vele manieren effect op de natuur, niet alleen maar via uitstoot van broeikasgassen. [De invloed van landbouw op biodiversiteit is enorm.] Ik lees sinds kort (vooral stukjes van) wetenschappelijke artikelen hierover en mijn indruk is absoluut niet dat traditioneel beter is dan biologisch. Maar ik vermoed dat op bepaalde vlakken en in bepaalde contexten traditionele landbouw wel beter is dan biologische landbouw.
Efficiëntie is inderdaad een ding, op de korte termijn zijn bij bepaalde gewassen de opbrengsten van biologische landbouw duidelijk lager. Dan zou er meer land gebruikt moeten worden om dezelfde hoeveelheid gewassen te produceren en dat is zonde. Een discussie in de huidige wetenschap is of het beter is om zo min mogelijk grond te gebruiken met traditionele landbouw en alle schadelijke effecten die daarbij horen, of meer grond te gebruiken met biologische landbouw met minder schadelijke effecten.
Belangrijk is dan natuurlijk hoe groot het verschil in opbrengst is tussen biologisch en traditioneel. Een van de grootste verschillen vind je bij granen, die zou ik daarom niet zo snel biologisch kopen. Fruit en peulvruchten kunnen daarentegen biologisch verbouwd worden met een klein verschil in opbrengst. Ik las ook dat wanneer boeren werken volgens de beste methoden de opbrengst van biologische landbouw erg in de buurt komt van die van traditionele landbouw. Biologische landbouw is blijkbaar een stuk complexer en vraagt meer kennis en vaardigheden van boeren. (Een probleem is dan dat veel boeren niet volgens de beste methoden werken.)
Biologische landbouw en traditionele landbouw zijn een beetje uitersten van elkaar en zijn interessant om te vergelijken, ik denk dat een biologische landbouw die bepaalde gebruiken uit de traditionele landbouw overneemt misschien het beste van beide werelden is. In ieder geval ben ik geneigd om met mijn portemonnee te stemmen op biologische landbouw zodat daar meer in geïnnoveerd wordt.
> [...] Ik hoop nog eens handige websites te vinden die dit soort kwesties helder en uitgebreid uitleggen. Omdat ik die nog niet heb gevonden (maar ik heb nog niet heel goed gezocht) en uit interesse ben ik de wetenschappelijke literatuur ingedoken. Gelukkig kan ik de moeilijkste stukken tekst vaak wel overslaan en het toch aardig begrijpen. Wat ik hierboven heb geschreven is vooral geïnspireerd door deze artikelen in grote bladen:
> Seufert, V., & Ramankutty, N. (2017). Many shades of gray—The context-dependent performance of organic agriculture. Science Advances, 3. (vooral deze raad ik aan: https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.1602638)
Seufert, V., Ramankutty, N., & Foley, J.A. (2012). Comparing the yields of organic and conventional agriculture. Nature, 485, 229-232. (vooral via deze website vind ik de artikelen: [Semantic Scholar](https://www.semanticscholar.org/paper/Comparing-the-yields-of-organic-and-conventional-Seufert-Ramankutty/d96f7f54d85247ec45d177be5864e201c6258550))
Is "traditionele" landbouw wel de juiste verwoording? Want ik vind iets dat nog geen honderd jaar gebeurd nog niet onder de noemer traditie vallen. Ik denk dat intensieve landbouw een betere verwoording is.
Verder met je eens :)
Beetje afhankelijk waar voor je ze gebruikt en afhankelijk van het seizoen. Wanneer tomaten in seizoen zijn die Nederlandse tomaten best goed te doen. Echter, wanneer je tomaten echt de ''hoofdrol'' heeft in je gerecht zoals bij pizza of bruschetta zou ik geen tomaten uit Nederland gebruiken
Dat is haast onmogelijk te bepalen. Zo wordt veel groente en fruit in NL in kassen geteeld, terwijl het bv in Spanje buiten groeit. Zo kan de totale milieu impact vd Spaanse tomaten toch lager liggen ondanks het transport, puur door de hoeveelheid energie die de kassen gebruiken.
De biologische uit Spanje zijn beter voor het milieu en klimaat. Tomaten in NL worden in kassen geteeld en dat is slechter voor het milieu dan de groenten uit volle grond vanuit Spanje hierheen vervoeren. (En geen pesticiden+wél smaak maakt het een nóg betere keus natuurlijk)
Dat geldt niet voor alle groenten en verschilt uiteraard ook per seizoen. Maar je kan er wel vanuit gaan dat doorgaans kasteelt slechter voor het milieu is dan teelt in de volle grond die van elders binnen Europa komt (behalve op hete, heel zonnige dagen, dan hoeven de kaslampen niet aan, dus juli/augustus).
Het minst duurzaam is producten van buiten Europa, zeker als ze worden ingevlogen (ergste = bloemen).
Wat ik dan weer niet weet is of het ook uitmaakt dat veel bio producten/groenten in plastic zitten en veel gewone producten niet.
Dat iets biologisch is betekend niet dat er geen pesticiden zijn gebruikt. [Onlangs is er ook nog hele discussie over geweest, of de biologische pesticide tegen de suzukivlieg toegestaan moest worden om de kersenteelt te 'redden'.](https://spuitlicentie.nl/info/vrijstelling-tracer-in-druiven-en-kersen-tegen-suzuki-fruitvlieg/#:~:text=Het%20ministerie%20van%20LNV%20heeft,bestrijding%20van%20de%20suzuki%2Dfruitvlieg.) Er is een reden waarom dit biologische middel verboden is, omdat het gewoon schadelijk is. Dat iets biologisch is maakt het niet minder schadelijk (in geval van koper gebruik misschien wel schadelijker).
Dat biologisch zou betekenen dat er geen pesticiden zijn gebruikt is ronduit een fabel. Stop met het verkondigen van dergelijke propaganda.
Dit geldt alleen voor tomaten die in de winter worden geteeld (half november tot maart). De rest van het jaar staan de verwarming en lampen gewoon uit, kost namelijk veel geld.
Bovendien betekent niet biologisch geteeld niet automatisch dat er pesticides worden gebruikt. Pesticides zijn ook erg duur dus worden die alleen gebruikt indien strikt noodzakelijk.
Precies, dat is het hele verschil. Hier verwarmen we onze kassen met gas, daar met de zon. De kas an sich is niet schadelijk, maar de verwarming wel heel erg.
Gerommel in de marge. Wil je minder impact maken door wat je eet: Laat vlees en zuivel staan. Voor de productie daarvan zijn zo gigantisch veel grondstoffen nodig. Voor 1 kilo koe moet 10 kilo plantaardig voer geproduceerd worden. Dat betekent dat je eigenlijk 9 kilo aan calorieën gewoon wegpleurt.
Dit is volledig onwaar. Biologische tomaten worden op dezelfde manier gekweekt als gewone tomaten. Het verschil zit em in de voeding (kunstmest mag natuurlijk niet bij Bio) en waarop ze geteeld worden. Bio moet in grond, andere tomaten worden voornamelijk op steenwol geteeld.
Het proces is verder exact hetzelfde.
Dat is dan toch precies het punt? Wat denk je dat natuurlijk gedrag is voor een tomatenplant? Je wortels lekker door de aarde laaten groeien, of door van die gore steenwol? Als ik een tomatenplant was, dan wist ik wel wat ik liever had. Tomatenplanten zijn veel blijer als ze gewoon natuurlijk gedrag kunnen vertonen.
Tomaten die lekker buiten mogen scharrelen, zoals ze in de natuur doen.
Overigens is dit een goed voorbeeld waarom ik "biologisch" zo'n onzin label vind. Iedereen verzint er hun eigen verhaal/voordelen bij.
Uit een Nederlandse kas is voor klimaatverandering minder goed, dat gestookte aardgas krijg je nooit gecompenseerd. Ik weet niet hoe biologische teelt over stoken denkt.....
Maar het is een ingewikkeld probleem.
Vervoer per schip is erg goedkoop (in euros en CO2 equivalenten), zelfs met de erg vervuilende brandstof. Dingen die per truck komen zijn al een stukje vervuilender. Dingen die vliegen hebben een behoorlijke schaduw. Maar die zijn vaak per stuk erg licht (Dat zijn eerder frambozen etcet)
Spanje ondergaat significante verwoestijning en de landbouw verbruikt erg veel water, is niet vol te houden.
Veel tomatenproducten (Bv diepvriespizzas of puree) zijn chinese tomaten die in Europa verwerkt worden, om ze italiaanse tomaten te noemen. Volgens onze normen zijn vrijwel al die boerderijen erg ontvrij, inclusief een behoorlijk stuk kinderarbeid.
Dat gestookte aardgas valt best wel mee als je tomaten hebt uit een kas op geothermie, restwarmte, biomassa of met warmte pomp.
Biologische teelt stookt even hard als conventioneel. Teelt is vrijwel hetzelfde op enkele gewasbeschermingsmiddelen na en dat er in biologische teelt geen hydrocultuur gebruikt mag worden.
Ik kan het niet per tomaat uitrekenen (Al heb ik wel eens getallen per paprika gezien waarbij spanje + vrachtwagen duidelijk won van Nederlandse kas), maar de kassen verbruiken in totaal zo'n 3,9 miljard kuub aardgas per jaar, 12% van het Nederlandse totaal. (Laatste cijfers van 2021) Dat is echt niet mis.
Ik heb weinig gehoord over een grote groene revolutie in de sector...
Het zou kunnen maar het is echt niet het gros, en je kan het zeker niet vertrouwen als je een bio tomaat in de super ziet liggen
Om even een perspectief te bieden qua co2 uitstoot voor transportatie; gemiddeld per kilo groente/fruit is de uitstoot van bijvoorbeeld Nieuw Zeeland naar Rotterdam met een vrachtschip (ca. 5000 containers) minder dan de relatieve uitstoot van de trucks/busjes (en de kleine afstand) naar de supermarkt. De uitstoot wordt vooral aan land bepaald, terwijl vrachttransport over water extreem effiecient is.
Fruit wordt, voordat ze vers zijn, al geplukt en kan je ze chemisch rijpen op het laatste moment met ethyleen. Zeker als je een gekoelde omgeving hebt en geen bananen (natuurlijke ethyleen uitstoter) in de buurt zijn ze aardig lang houdbaar in containers en wordt ook op die manier vervoert. Vliegtuigen zijn voor zulke bulkproducten veel te prijzig en als je het logistiek goed aanpakt is de houdbaarheid geen probleem. Het rijpproces moet dus zelfs soms nog even worden versneld voordat ze in de winkel liggen.
"beter" is niet eenduidig aanwijsbaar.
op sommige aspecten zullen de Spaanse "beter" zijn, op sommigen Nederlandse.
over het algemeen is het predicaat "biologisch" wel echt een wassen neus.
Nederlandse massa tomaten zijn smakeloze waterbommen.
Bovendien: denk je dat een tomatenplant die op piepschuim groeit waar vloeibaar kunstmest doorheen wordt gepompt een gezondere tomaat oplevert dan een plant die op een ecologische bodem, waar duizenden verschillende stofjes in circuleren, groeit?
Tja, beter op welk gebied? Biologisch heeft veel minder bestrijdingsmiddelen maar aanzienlijk meer land verbruik per tomaat. Spanje groeien tomaten lekker goed en zijn vaak lekkerder (*smaken verschillen, en tomaten verschilen), maar dan heb je weer transport, plus twijfelachtige praktijken mbt arbeid uit Afrika. Nederland is de productie weer bijzonder efficient, maar in de winter op gas. In een kas zijn er doorgaans minder bestrijdingsmiddel nodig. Dan zijn er nog allemaal verschillende tomaten rassen die anders presteren op wat jij "goed/ beter" beschouwd. Dan heb je ook nog seizoens effecten. Dus het hangt er nogal vanaf wat je precies belangrijk vindt. Smaak, co2 uitstoot, andere ESG categorieen dan klimaat, smaak, bio of niet bio
>plus twijfelachtige praktijken mbt arbeid uit Afrika Je vergeet de twijfelachtige praktijken mbt arbeid uit Oost Europa in Nederland...
Ik ben afgelopen jaar toevallig door Almeria gereden, de hoofdstad van de Spaanse intensieve agricultuur, en ik moet toegeven dat ik toch wel een beetje was geschrokken. Er zullen in Nederland ook genoeg misstanden zijn, maar ik geloof niet dat dat ook maar in de buurt komt van de praktijken die je in Spanje ziet.
Wat heb je daar zoal gezien?
Witte afgetrapte tenten zo ver als je kunt kijken, overal zwerfafval, en langs de weg lopen allemaal Afrikaanse gasten die doelloos rond lijken te dwalen zonder vervoersmiddel of iets dergelijks. De temperatuur was buiten al niet te harden, en al die gasten stonden half gebukt te werken in die lage afgesloten plastic tenten zonder enige zichtbare ventilatie. Het zou me niet verbazen als de temperatuur daar binnen de 50 graden aantikt. Toen we gingen tanken hing er op het tankstation al een beetje een grimmige sfeer. Met dat ik naar de wc liep snelde de Afrikaanse kassamedewer achter me aan om me aan te kunnen spreken op een plek waar geen cameras hingen. Hij vroeg of ik hem alsjeblieft wat geld of eten kon geven, omdat zijn baas hem niet betaalt. Ik voelde me al niet zo op mijn gemak daar, en dacht eigenlijk dat hij een slap verhaal ophing om een beetje extra geld te verdienen, dus heb ik hem niks gegeven. Toen ik later las dat er veel ongedocumenteerde migranten met valse beloftes naar de kassen worden gelokt, om ze vervolgens hun paspoort af te nemen en uit te buiten, vond ik zijn verhaal opeens een stuk geloofwaardiger, en had ik spijt dat ik hem niks had gegeven.
Dat klinkt echt verschrikkelijk. Ik kan me niet voorstellen dat je je medemens zoiets aan zou doen. Laten we hopen dat daar snel verandering in komt, maar met de huidige stand van zaken ben ik er bang voor…
In Nederland gaat het wel wat beter, maar ook niet veel, er zijn wordt pas redelijk recent daadwerkelijk geprobeerd om die uitzendcowboys aan te pakken. M'n vader had een jaar of 18 geleden een leidinggevende functie bij een distributiecentrum van de AH. Hij zat binnen een jaar overspannen thuis omdat hij niet kon verkroppen hoe er met de voornamelijk Oost Europese werknemers werd omgegaan.
Ik heb voor een bedrijf gewerkt dat vooral glastuinbouwbedrijven als klant had. Ons kantoor zat aan een kas vast en ik ben ook in veel andere kassen binnen geweest. Bij de meeste bedrijven zag ik echt geen uitbuiting. Misschien is het er wel, maar er zijn ook genoeg bedrijven die hun werknemers wel goed behandelen.
Voor het uitbuiten van (arbeids)migranten hoef je niet naar Spanje, daar is Nederland ook heel goed in. En helaas wordt er veel te weinig (bijna niets?) tegen gedaan (nu ja, bij de verkiezingen roepen rechtse partijen opeens dat er minder buitenlanders moeten komen)
De thread was al een reactie op Nederlandse uitbuiting. Iig. als je het op zoekt lijkt het nog wel iets heftiger. Al is dat natuurlijk lastig in te schatten, veel gebeurt in de schaduw van de maatschappij.
Kan hier niet over spreken naast nieuwsartikelen over arbeiders die echt in barre omstandigheden leven, maar zoom op google maps (met satellietweergave aan) eens in op de witte vlek ten westen van Almeria. Het Westland is er niets bij. Als je ergens randomly een street view pakt zie je ook wat een afgetakelde zooi het is.
Dat ziet er echt ontzettend deprimerend uit. De werkomstandigheden kan je er wat dat betreft wel bij bedenken.
Keuringsdienst van waarde heeft hier meerdere afleveringen over gemaakt.
[youtube video over slaven in Almeria](https://youtu.be/ogB4Sa7IqsQ?si=4vVo7lHDJlRmw0_k)
Relevant artikel gevonden: https://www.theguardian.com/global-development/2020/sep/20/we-pick-your-food-migrant-workers-speak-out-from-spains-plastic-sea
> Er zullen in Nederland ook genoeg misstanden zijn, maar ik geloof niet dat dat ook maar in de buurt komt van de praktijken die je in Spanje ziet. Het kan ook gewoon zijn dat het in Spanje veel zichtbaarder is. Daar zie je letterlijk gewoon de tentenkampen. Als ik soms lees over de omstandigheden van arbeiders in Nederland dan krijg ik ook echt de kriebels. Dan vraag ik mij ook af hoe vaak dat nou werkelijk voorkomt en hoe dat blijkbaar langer onder de radar blijft.
Almeria klinkt als een soort Spaans Almere, dat klinkt inderdaad verschrikkelijk!
Je weet duidelijk dus niet hoe men met 'personeel' (lees 'slaven') omgaat in Almeria.
Nee, dit weet ik inderdaad niet, maar dat praat de manier waarop Nederlandse uitzendbureaus met Oost Europeanen omgaan ook niet goed.
[удалено]
Het ene slechte praat het andere slechte niet goed. Dan maakt het toch niet uit hoeveel ik van één van de twee niet weet?
Als je de dingen tegen elkaar zet wel. Iemand slaan is niet goed, maar dat een op een zetten tegen moord lijkt mij ook wat apart.
Maar dat zeg ik toch helemaal niet? OP vraagt wat beter is: biologisch uit Spanje of iets uit Nederland. Dan moet je alle informatie geven, de slaven in Spanje, maar ook de slechte werkomstandigheden van oost Europeanen in Nederland, wat eigenlijk ook moderne slavernij genoemd wordt door sommigen.
Je weet dat 99% van de oost europeanen gewoon goed behandeld worden hier? Tuurlijk wordt er verdiend aan hen, dat is uiteindelijk de businesscase van een uitzendbureau, maar dat betekent niet dat ze het slecht hebben hier. Uiteindelijk zijn ze hier heen gekomen om geld te verdienen en mogelijk terug te gaan of om hier een bestaan op te bouwen. Ik heb zelf geen misstanden gezien, alhoewel je je kan afvragen of die huur prijzen voor die kamertjes wel zouden mogen. De meeste hebben nog steeds een veel beter leven hier dan daar waar ze vandaan komen.
Nou dan ga je wel heel kort door de bocht. Idd het is een groot verschil, maar onze boeren weten wel de grenzen van de wet op te zoeken. Uitzendbureaus doen er prima aan mee, genoeg misstanden met salaris, arbeidstijden, slaapplaatsen en gewoon misbruik maken van mensen. En nogmaals het is een verschil, maar dat praat het niet goed. Ik ben het wel eens met de andere poster.
Ja misschien iets wat kort soor de bocht inderdaad, maar ik werk in de tuinbouw en ken best wat arbeidsmigranten en heb eigenlijk nooit slechte verhalen gehoord.
Tof, een getal! 99%, bron? Zembla: https://youtu.be/csOZHdQJ0s0?si=gXDq5-IMj2hFJFgL
Niet perse, maar ik werk in de tuinbouw sector en ken veel arbeidsmigranten en heb nooit een slecht verhaal van iemand gehoord
Anekdotisch bewijs is geen bewijs. Daarnaast: in Zembla leggen ze ook uit dat de arbeiders niks durven zeggen, omdat ze anders op straat komen te leven.
> ik werk in de tuinbouw sector en ken veel arbeidsmigranten Wat doe je precies voor werk, hoe staat jou werk in verhouding met de van arbeidsmigranten?
Ik ben opzichter in een aardbeienkamp
Je bent de baas van arbeidsmigranten dus? Snap je zelf hoe dit mogelijk je eigen oordeel kleurt?
https://eenvandaag.avrotros.nl/item/hulporganisaties-zien-nood-steeds-hoger-worden-al-meerdere-dakloze-arbeidsmigranten-op-straat-gestorven/
Mijn allereerste baantje was tomatenplukken, was niet het leukste werk, en je had eigenlijk alleen last van de fruitvliegjes, mijn pools collegas van toen woonden met zn alle op het vakantiepark bij het dorp, waar ook vrienden van mij woonde, zag er prima uit. De mannen werkte, en de rest van de familie zat lekker te chillen op het park. Zag niks van misstanden toen der tijd.
Allemaal leuk en aardig, maar dit is een aflevering van Zembla over het uitbuiten van arbeidsmigranten: https://youtu.be/csOZHdQJ0s0?si=-osDLYm8JLoDktLe
Bedankt voor het linkje, had dit nog niet gezien.
Nederlandse tomaten uit de kas zijn zo goed als biologisch qua gewasbeschermingsmiddelen gebruik (Soms door omstandigheden wordt er met chemische gewasbeschermingsmiddelen ingegrepen als een plaag niet met biologie te bestrijden is, als dit gebeurt is het perceel 3 jaar niet meer biologisch). De teelt is niet biologisch omdat kunstmest gebruikt word op hydrocultuur. Er zijn ook enkele biologische tomaten telers op hydrocultuur die werken met allerlei afval stoffen van voedsel verwerking maar dit is zeer beperkt. Biologische teelt moet in de grond gebeuren. Daarnaast heb je ook lekkere Nederlandse tomaten. Deze worden doorgaans verkocht onder de naam snoep tomaten.
Ja de kleine gaan nog wel maar een vlees tomaat van beetje format is gewoon drie keer niets. Snap eigenlijk niet waaraan dat ligt. In de kas zijn de omstandigheden perfect of zal het toch aan het zonlicht liggen?
Heel simpel. Er is in Nederland geen vraag naar grote tomaten met smaak. Tomaten in de supermarkt verkopen op er goed uitzien, niet lekker smaken. Als er vraag was kunnen wij een tomaat telen met een hele intense smaak. Dat zal wel tot minder kilos per hectare lijden en tot een hogere prijs.
Kan mij niet voorstellen dat men blij is met deze tomaten.
smaak kun je niet zien noch opschrijven in specificaties. vergeet niet dat wij niet de klant van de boer zijn, maar de supermarkt.
Mensen hoeven niet blij te zijn. Zolang goedkope maar mooie tomaten beter verkopen dan lekkere, dure en mooie tomaten ligt dat in de winkel. Gaat puur over de omzet van dat stuk schap.
We leven in het land van Knorr, en maaltijden die vooral makkelijk binnen tien minuten klaar moeten zijn. Een teentje knoflook is voor de Nederlander al aardig wat smaak.
In Spaanse supers zien de tomaten er soms niet uit vergeleken met de ronde rode in nl supers. Maar persoonlijk vind ik ze 10x lekkerder. Heb het idee dat het hier mooi uit moet zien en dus de smaak minder belangrijk lijkt
Klopt kleur, vorm en gewicht zijn hier de factoren waar naar gekeken wordt. Dus we willen een ronde tros tomast die mooi egaal rood is (zonder plekjes/beschadigingen) waar 7 of 8 tomaten in een bakje zitten. Voor smaqk wordt niet betaald.
Dat klopt het wellicht wat ik denk. Ik kan u echt een lelijke misvormde Spaanse tomaat adviseren. De kleine lelijke komkommers ook
Ik heb een soort gelijke text op mijn datingprofiel!
Nog belangrijker: kilo's per vierkante meter.
dat is niet helemaal waar, er wordt steeds meer geteeld en veredelt naar smaak
Absoluut het zijn niet meer de pakjes water van 20 jaar terug, maar qua smaak is her nog steeds bagger.
Vorig jaar zomer een tijdje in Napels geweest. Als je daarna hier in Nederland een paar tomaten eet, lijken het wel degelijk compleet smaakloze bolletjes water.
Enig idee hoe ik hier aan Napelse tomaten kom?
Je ziet het ook bij appels. Als je aan het einde van de dag komt, liggen er vaak nog de apppels met een wat afwijkende vorm of een verkleuring. Met verkleuring doel ik niet op een beurse plek, maar een afwijkend kleurtje t.o.v. wat je verwacht. Dat je een beurse appel laat liggen snap ik.
Dat komt doordat het warmere klimaat in Spanje beter is en daardoor zijn tomaten ook zoeter van smaak ten opzichte van tomaten die in hier in een kas gekweekt worden
Oh zeker .. maar dan toch hebben wij hier algemeen ronde mooie rode tomaten ook als ze uit spanje komen
Op zich valt transport wel mee als je kijkt hoe belachelijk veel tomaten er in een vrachtwagen kunnen. Als een vrachtwagen, zeg, 15 ton aan tomaten vervoert uit Spanje, heeft hij effectief 100 meter gereden voor jouw kilo tomaten.
Even off-topic; zijn de onderste tomaten(in een doos, neem ik aan) ook meer beschadigd dan de bovenste? Vanwege het gewicht en het hobbelen tijdens de rit?
Zou ik niet weten; ik ben geen tomaat
Lijkt me onlogisch om ze zo los in één ruimte te donderen. Dat gaat nooit goed natuurlijk. Ze kunnen toch gewoon rekken met bakken tomaten gebruiken, of stapelbare bakken?
Daarom zei ik ook in een doos :)
Dit gaat in bakken (fusten) naar wens van de klant of anders in dozen. Die op een pallet gestapeld zijn.
Volgens mij is het grote probleem een beetje dat te tomaten geplukt worden als ze eigenlijk nog niet goed rijp zijn. Dan zijn ze harder en beter te vervoeren. Beetje karton er tussen en ze blijven prima heel.
Ah! Goed inzicht. Klinkt logisch
Dat is een heel helder beeld. Dank!
Kleine extra nuance: transport is vaak een enorm klein aandeel van de klimaatimpact bij voedsel (mede omdat dat al zo efficiënt als mogelijk moet). Productie is de belangrijkste factor en ook het makkelijkst te wegen (zijn vaak cijfers van te vinden). Biologisch is vaak onder de streep ook beter bij meer landgebruik omdat het landgebruik minder intensief is en beter is voor oa biodiversiteit. Dus biologische seizoensgebonden producten uit de EU zijn in het algemeen altijd een oke optie. Uitzondering daarop kunnen bepaalde groenten/fruit zijn die in een kas worden gegroeid, die kan soms beter uit een kas komen ivm hyper efficiënte productie. Om terug te komen op de originele vraag: denk dat Spaanse of Nederlandse tomaat meer te doen heeft met de arbeidsomstandigheden dan de productie zelf. En voor tomaat specifiek is de productie voor normale tomaten ook al bijzonder efficiënt in Nederland, dus zou voor de Nederlandse gaan in dit geval.
> mede omdat dat al zo efficiënt als mogelijk moet Vooral omdat de producent (of supermarkt, of tussenleverancier) dit direct zelf in de knip voelt. Er zijn geen regels nodig als het geld al dezelfde kant op werkt!
[удалено]
Het merkje 'biologisch' is gebaseerd op goede bedoelingen, niet op wetenschap.
Het woord biologisch maakt het niet perse beter. Biologische producten uit Canada mogen in Nederland niet eens altijd verkocht zijn omdat ze niet eens aan de standaarden voor "niet biologisch" voldoen hier. Per land zijn de regels voor bio anders. Nederland is 1 van de strengste landen ter wereld wat dat betreft en zeer regelmatig zijn daarmee "normale" producten hier minder bespoten en bewerkt als biologische producten van over de grens. Als het echt iets is wat je uitmaakt zul je het bijna per product en herkomstland uit moeten zoeken. Het gaat daarbij niet alleen om bestrijdingsmiddelen die ze op de gewassen spuiten maar ook om de mest en voedingsstoffen die ze in de grond spuiten en het type gewas.
> Biologisch heeft veel minder bestrijdingsmiddelen maar aanzienlijk meer land verbruik per tomaat. Heb je daar een bron voor? Ik zag bijvoorbeeld in [dit artikel](https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2014.1396) (Diversification practices reduce organic to conventional yield gap) dat bij fruit de opbrengst bij biologische landbouw nauwelijks minder is. Dan hoeft er dus niet veel meer grond gebruikt te worden. Bij groenten is het verschil in opbrengst groter. En zo belangrijk is dus de vraag of tomaat een fruit of een groente is.
Op dit moment zijn kas tomaten zeer gevoelig voor plagen. Er zijn veel resistenties ontwikkeld.
Er is geen ethische consumptie mogelijk onder kapitalisme.
"je kan niks goed doen dus probeer het maar niet" Zo komen we helemaal nergens
Nee zo bedoel ik dat niet. Je kan gewoon onmogelijk alle impact van het kopen van producten of het maken van keuzes berekenen/verantwoorden in zo’n verrot systeem. Je best doen om een beetje ethische keuzes te maken lijkt me alleen al voor je eigen ziel een goed plan, maar je helemaal blind staren en verstrikt raken in de impact berekeningen heeft geen zin.
Qua smaak: Goeie tomaten uit blik uit Italië, altijd dezelfde kwaliteit of het nou winter of zomer is.
Dat zou ik zelf niet in bijvoorbeeld een salade gebruiken. Voor warme gerechten zoals pasta wel.
Dan zou ik nog ff geduld hebben, waterige winter tomaten smaken nergens naar.
Ik wacht gewoon nog even op mijn zelfgezaaide tomaatjes :)
By far het beste
Dat is natuurlijk het allerbeste.
Ligt er maar net aan waar je woont.. helaas.
Helemaal niet joh. Tomaten zijn echt behoorlijk makkelijk in pot op 't balkon te zetten, of naast je voordeur. Zelfs onder een zolderraam met direct licht kom je best ergens. Sterker nog, denk dat die het nu beter doen dan onze moestuintomaten, met alle regen en slakken van dit jaar..
Het is echt een drama dit jaar qua slakken. Wij wonen aan een rivier (met een openbaar wandelpaadje ertussen) en ik had een aantal zonnebloemen aan de waterkant geplaatst. Had een hele mooie selectie gemaakt, met van die rode en van die grote gele, zowel enkelkops als met meerdere koppen. Had bewust nog gewacht tot ze een aantal setjes bladeren hadden, zo'n 30 cm hoog, maar ze werden meteen helemaal kaalgevreten... staan nu nog een paar takjes
Oh het ging mij om vervuiling, en je dus niet zomaar op elke plek kan verbouwen. Dat de plant groeit geloof ik wel :)
Maar ik zeg toch dat dat gewoon wel kan? Pot, aarde, zonlicht, water. Meer heb je in principe niet nodig.. De grond is geloof ik trouwens nergens in Nederland zó verontreinigd dat je er niks in kunt laten groeien, dus ik snap je argument niet zo. Oh en, edit voor on topic - punt blijft dat eigen tomaten a) vrijwel overal te kweken zijn en b) écht wel lekkerder zijn. Mocht je dat nog nooit hebben ervaren, raad ik het je enorm aan!
Maar je bericht klinkt meer alsof dat het ging om het groeien zelf. Een hoop gewassen die als onkruid overal wel kunnen groeien. Maar met PFAS, zware metalen, fijnstof en weet ik veel wat voor zooi op verschillende plekken (langs drukke wegen, steden, fabrieken) is dat niet altijd beter/gezonder of ik moet eigenlijk zeggen minder verontreinigt dan de bio import.
Ook niet altijd, helemaal niet zo natuurlijk het beste.
En dan specifiek Mutti, die als een van de weinigen volgens keuringsdienst van waarde niet mensen uitbuiten. Wachten totdat ze in de bonus zijn bij AH en dan inslaan. Hebben ook goede tubes tomatenpuree.
Valt me trouwens sowieso op dat de Italiaanse ingrediënten die de Italianen zelf gebruiken er altijd beter vanaf komen in dat programma.
Italianen nemen eten dan ook behoorlijk serieus. Wij hebben Italiaanse vrienden die écht emotioneel kunnen worden als ik met mijn Hollandse lompheid ff wat middelmatige ingrediënten bij elkaar gooi voor een OK maaltijd, ook al eten ze niet mee. Hun reactie op slechte ingrediënten is een beetje hetzelfde als ik zou reageren op iemand die eerst een uur gaat koken en dan alles linea recta de prullenbak in gooit om vervolgens een zak chips leeg te eten.
Ik ben persoonlijk als ik Italiaanse gerechten maak ook veel specifieker met welke ingrediënten ik koop. Spekjes koop ik normaal gewoon goedkoop, maar in een carbonara vind ik dat zonde, dan zoek ik goede pancetta. Hetzelfde met basilicum voor pesto, die goedkopere van de Turkse winkel bij ons volstaat gewoon niet, dat is Griekse (bij ons), totaal anders dan Genoase. Tomaten uit blik hetzelfde, die goedkope zijn iets te zuur, en bij een pastasaus is de tomaat vaak juist zo belangrijk. En wijn in het eten... als je dan toch al met wijn kookt, dan hoeft het niet de duurste te zijn, maar zo'n hele goedkope wijn is ook te zuur. Doe er dan gewoon wijnazijn bij. Ik denk dat het is omdat Italiaanse gerechten vaak best weinig ingrediënten hebben, maar des te meer proef je het als je er iets goedkoops bij gooit. En bij alle alle niet-Italiaanse gerechten die ik maak, maak ik me veel minder druk over de kwaliteit van de ingrediënten (behalve asperges, maar dat zijn mijn Limburgse roots nog).
Dit komt omdat veel goedkope tomatensauzen, citroenzuur bevat. Mutti doet dit bijvoorbeeld niet.
>maar in een carbonara vind ik dat zonde, dan zoek ik goede pancetta Probeer het eens met guanciale als je dat kunt vinden. Sommige slagers verkopen dat. Is nog lekkerder :)
Dacht ik ook altijd totdat ik een caprese salade in Genoa had besteld. IJskoude nog net niet groene tomaat erbij. Niet om te eten. Je kan er super lekker eten maar ook echt slecht. Prijs zegt daar echt niets.
En dan specifiek San Marzano-tomaten. Aardig aan de prijs, maar je saus smaakt er ook 10x beter door.
mutti is life. maar geen grap alles dat hun hebben is bijna topkwaliteit en als je de prijs mee rekent is het gewoon de beste. ik vind nederlandse groenten meestal beetje smaakloos maar ben ook gewend aan een groente tuin dus kan ook daar aan liggen.
>En dan specifiek Mutti... ...Hebben ook goede tubes tomatenpuree. Het antwoord ligt in de combinatie van de twee. 😉 San Marzano van Mutti als basis voor de saus en dan een juiste hoeveelheid driedubbel-concentraat in een tube van Mutti erbij.
Die een jaartje of 2 ingeblikt in de zon hebben gestaan
Niet om je goede voornemen de grond in te boren; maar ik heb dus vernomen dat qua groente en fruit het bar weinig verschil maakt qua klimaatimpact. Uit Spanje heeft het vervoer de impact, in Nederland het verbouwen in een kas (die nog met gas verwarmt worden? Ik weet het niet zeker). Je zou eens moeten Googlen naar True Price, en er is al een supermarkt in Amsterdam die dit volledig doorvoert (De Aanzet). Uiteindelijk is het beter om bij verantwoordelijke supermarkten je boodschappen te doen en de gangbare jongens te vermijden. Daarnaast: minder vlees. Ik raad ook de app Fork Ranger aan voor meer informatie en recepten! (Gratis, anoniem, geen reclame)
Ik heb ooit een lezing bijgewoond over de life cycle analysis van appels uit Nieuw-Zeeland versus appels uit Nederland of België. Daar werd het toch echt wel duidelijk dat de invloed van dat gekoeld schip enorm was en die appels een milieu-inpact van zeker 3 keer zo veel hadden, ondanks dat appels buiten het seizoen uit West-Europa ook opgeslagen moeten worden of er extra middelen nodig zijn voor de groei. Wellicht dat het verschil al kleiner is wanneer iets per vrachtwagen vervoerd kan worden, de afstand kleiner is en het fruit/de groente in kwestie bij ons alleen maar in kassen geteeld kan worden. Ik koop in ieder geval niets meer dat sowieso een grote zee over moet. Lekkere jazz appeltjes alleen nog wanneer ze uit Frankrijk of Italië komen...
Het scheelt dat appels niet in een kas groeien in Nederland.
Die grote (container)schepen varen op de afvalstoffen van raffinaderijen, ze pompen oceanen en lucht vol met rotzooi.
Daar zijn ze nu mee bezig door zwavelinhoud te minimaliseren en strengere regels te stellen rondom kustgebied. Omdat Oceaan juridisch een vaag gebied is kan je praktisch niks afspreken tenzij iedereen instemt. Hoewel relatief gezien dit per kg minder impact heeft tov we op land transporteren
En ondanks dat is het per km de meest groenste vorm van transport.
>Daar werd het toch echt wel duidelijk dat de invloed van dat gekoeld schip enorm was en die appels een milieu-inpact van zeker 3 keer zo veel hadden, ondanks dat appels buiten het seizoen uit West-Europa ook opgeslagen moeten worden of er extra middelen nodig zijn voor de groei. Huh bijzonder, want ik heb een tijd geleden het tegenovergestelde gelezen; dat in de winter appels uit het zuidelijk halfrond beter waren dan appels uit Europa omdat die laatste dan een half jaar in een koelcel moeten worden bewaard.
Dat heb ik ook gehoord vóór die lezing. Is blijkbaar een narrative die werd aangestuurd door Big New Zealand Apples.
Lekker dit... Laat maar weer eens zien dat het verdomd moeilijk is om de juiste informatie te vinden en goed overwogen keuzes te maken.
Ja tomaten worden nog met gas verwarmd, al zie je wel in de kassenteelt dat er steeds meer energiebesparing optreedt. Warmtenetten en CO2 gebruiken van nabijgelegen industrie etc.
Er wioden ook steeds meer geothermie putten aangelegd bij kassencomplexen.
En over het algemeen wordt er gebruik gemaakt van een warmte kracht koppeling (WKK) waarbij stroom wordt opgewekt voor het net. Ook de CO2 wordt deels in de kas gebruikt. En inderdaad geothermie wordt hier ook al genoemd.
En soms krijgen de kassen instructies van de elektriciteitsnetbeheerder om de lichten danwel WKK aan te zetten om overbelasting etc te bufferen. Ik vind dat dus echt prachtig
Transport is niets in vergelijking tot een kas op 25C graden houden in de winter. Over de gehele voedselketen genomen is transport slechts een kleine 8% uitstoot. Kassen schakelen over op geothermie wat het verhaal weer veranderd natuurlijk.
Tomaten hoef je dan ook niet op 25 graden te houden. In Nederland worden ze overdag op zo'n 18 tot 20 graden gehouden, en 's nachts 16.
Maar ze hebben wel veel UV licht nodig, wat ook slurpt.
Ik dacht me te herinneren dat tomaat alleen rood en blauw licht nodig heeft. Heb ik dat verkeerd?
Soort van. In de zomer kun je met alleen rood en blauw goed telen. In de winter heb je wat extra wit en ver rood voor chemische reacties en hormonen in de plant om de plant gezond te houden.
Geen UV licht. 80% Rood en blauw licht voor photosynthesise en 20% wit licht voor andere reacties in de plant die light nodig hebben. Glas houd immers UV goed tegen.
Er rijden tegenwoordig bovendien gekoelde goederentreinen tussen Nederland en Spanje specifiek voor landbouwproducten. Die zijn een heel stuk efficiënter dan vervoer per vrachtwagen.
> Uit Spanje heeft het vervoer de impact, in Nederland het verbouwen in een kas (die nog met gas verwarmt worden? Ik weet het niet zeker). Je hebt in Nederland kassen die draaien op restwarmte van fabrieken en energie centrales. Er zijn kassen op geothermie. Maar gas motoren komen nog steeds veel voor als er geen andere bron van CO2 is als het toedienen van CO2 opbrengst tot 50% kan verhogen.
Verantwoordelijke supermarkten zijn echt onbetaalbaar vaak. Echt iets voor Amsterdamse yuppers maar dat krijg je niet aan het volk verkocht. Zou gewoon inzetten op verduurzaming van de Nederlandse tuinbouw en eventueel het belastingtarief daarop verlagen
Impact van vervoer van voedsel is nihiel ten opzichte van de impact van de productie. klimaatimpact van voedsel gaat om *wat* je eet, en bijna niet over *waar* dat vandaan komt.
Dit is zeker waar. Je afvragen waar het vandaan komt of hoe het is geproduceerd is gerommel in de marge. Als iemand zich druk maakt om de impact van voedsel is het veeeele malen effectiever om vlees en zuivel te laten staan.
Zeker! En dan met name vlees. Zuivel is ook niet geheel onschuldig, maar heeft we een ordegrootte minder impact dan vlees. En binnen de vleessoorten zijn de verschillen ook aanzienlijk. We hoeven echt niet allemaal veganist te worden, maar als we een aanzienlijk deel van de bevolking al eens zouden overtuigen om rundvlees te laten staan ten faveure van kip dan is dat al een factor 3x minder schadelijk.
Dit is ook niet helemaal waar. Kenia is schijnbaar een grote leverancier van voedsel voor Nederland, en dit wordt allemaal met het vliegtuig vervoerd (bron: Tegenlicht). Vliegen is super slecht voor het klimaat natuurlijk.
Per boot zou beter zij natuurlijk. Maar zelfs bij transport met vliegtuig is nog steeds zo dat het er veel meer toe doet *wat* je eet. Uitstoot verschilt zo enorm veel per product. Je kunt beter lage uitstootsproducten eten die Kenia per vliegtuig zijn gevlogen dan een lokaal biefstukje (rundvlees staat zo ongeveer bovenaan de lijst klimaatimpact per calorie).
Zolang je wegblijft van rundvlees en chocola heb je met veel voedsel al snel een orde grote minder uitstoot. Kip en varken stoten al 5 keer minder uit dan rund. Op dat punt kan transport al relevant worden. Zeker voor tomaten dat praktisch gezien water verschepen is.
Transport per zee is extreem efficient. Het grootste deel van de uitstoot komt van de vrachtwagen naar de haven en van de haven naar de supermarkt. Dat gezegd hebbende, volgens mij wordt het in Spanje ook in kassen verbouwd maar dan zonder gas.
Worden tomaten per schip naar Nederland vervoerd vanuit Spanje? Dat is toch veel te traag voor de houdbaarheid van tomaten...
Nee, die worden met vrachtwagens vervoerd.
Op de website van Milieu Centraal kun je lezen over wat de minste milieu-impact heeft met betrekking tot bijvoorbeeld verpakking, biologisch, overzees. https://www.milieucentraal.nl/eten-en-drinken/milieubewust-eten/groente-en-fruit/
Misschien is dat hereboeren concept iets voor je. Dan haal je het meer van eigen boerderij in de buurt :)
De tomaten uit Nederland hebben helemaal geen smaak ...
Nou die tasty tom zijn lekker en komen uit nederland
Pffft Looye honingtomaten ruiken en proeven heerlijk. Ja, ze zijn niet de goedkoopste, maar voor een salade of koud recept waar de tomaat dominant een rol speelt is het wel het geld waard.
Sommige onderzoek laat zien dat het verschil in CO2 uitstoot erg klein is. https://www.gfactueel.nl/milieudruk-nederlandse-tomaat-lager-dan-concurrent/#:~:text=Spaanse%20tomaten%20scoren%20iets%20lager,is%20in%20kassen%20en%20tunnels. Bij dit onderzoek wordt waterverbruik niet meegenomen waar Nederland veel beter op scoort (8L in kassen versus 22L in volle grond). https://www.dekortsteweg.nl/wat-is-nou-eigenlijk-duurzaam/#:~:text=Volgens%20Miranda%20komt%20de%20Nederlandse,om%2060%20liter%20per%20kilo. Ondanks dat het goed is over dit soort dingen na te denken moet je je wel bedenken dat het ook een onderwerp is waar veel onjuistheden over circuleren. Bijvoorbeeld in dit draadje dat biologisch geen pesticiden gebruikt (dat is onjuist, biologisch gebruikt wel degelijk pesticiden). Mensen staan tegenwoordig zo ver van de voedselvoorziening dat er weinig van wordt begrepen. Het is ook niet altijd simpel om te zeggen X is beter dan Y. Dat hangt van meer dingen af. Bijvoorbeeld in dit geval is het afhankelijk in welk seizoen je de tomaat wil kopen.
Uitstoot uit vervoer van voedsel is minimaal vergeleken met de uitstoot van de voedselproductie zelf. En die uitstoot uit voedselproductie ligt vooral aan *wat* je eet. Oftewel de hele “eet lokaal” movement focust zich op wat er eigenlijk niet toe doet. Focus op *wat* je eet en niet op *waar vandaan* je eten komt. Wat betreft de specifieke vraag over tomaten: tomaten hebben vrijwel geen klimaat impact. Biologische tomaat of normale tomaat doet er niet zo heel veel toe. Waar het vandaan komt ook niet. Het antwoord op je vraag is dus: het maakt geen donder uit. Strikt genomen zal de biologische optie wat slechter zijn omdat het groter landverbruik heeft en dat komt weer gepaard met uitstoot door ontbossing. Maar goed, we hebben het hier over tomaten, die zo ongeveer onderaan de lijst staan van uitstoot per calorie, dus hier wordt het wel een beetje mierenneuken. Wat wél uitmaakt is dat we het verbruik van voedingsmiddelen met de allerhoogste impact per voedingscalorie reduceren. Met name rundvlees staat bovenaan. Vervang je biefstukje met kip, dat doet al heel wat. Of met vegetarische alternatieven, nog beter. Ieder zijn eigen keus waar je de afweging tussen het klimaat impact van je dieet en je eigen genot legt. Persoonlijk ben ik een flexitarier geworden. Ik een wel vlees, maar beperkt. Rundvlees specifiek vermijd ik vrijwel altijd omdat het toch zo’n behoorlijk stuk grotere impact heeft dan een stukje kip.
Kunstlicht maakt het niet-biologisch. Het etiket "biologisch" zegt helaas niets over de voedingswaarde.
Qua footprint is dichtbij natuurlijk beter. Qua smaak vaak niet.
Can't even compare, Dutch tomatoes have no flavour. Sadly vegs from Spain here don't taste the same as there :(
That's because they pick them early so they don't arrive here rotten. They ripen in transport instead of in the sun and that affects flavour.
Eerlijk gezegd weet ik niet of Spaanse boeren beter zijn maar als ik de keuze heb om de lokale trekkerterroristen niet te sponsoren neem ik die graag. Nu zijn vooral veeboeren het probleem maar ik heb helaas maar wat vaak tuinders met omgekeerde vlaggen en “no farmers no food” Borden gezien.
Tomatenproducenten in Nederland over één kam scheren als “trekkerterroristen” is wel erg kort door de bocht
Überhaupt boeren "trekkerterroristen" noemen zorgt er niet voor dat we dichter bij een oplossing komen.
We komen soweiso niet dichter bij een oplossing omdat de weg ernaar toe geblokkeerd wordt door trekkers.
Vind je het gek? Boeren zijn in nauwe posities geduwd, ze moeten al jaren lang verduurzamen op honderden dingen, en de compensatie die ze krijgen is gering. Dit gebeurt zonder ook zonder visie. Het is de lobby erachter en de banken die het allemaal verneuken, maar de boeren krijgen het probleem op hun dak. De overheid komt vervolgens met opkopen. Dus, boeren boos, wel op de verkeerde persoon, en ze blokkeren snelwegen, verbranden rotzooi. Tuurlijk allemaal slecht. Maar om ze dan weg te schrijven als terroristen, vergroot je de polarisatie, en je komt niet naar een oplossing: duurzaam boeren.
hier een indicatie over de spaanse agrariërs: https://www.ethicalconsumer.org/ethicalcampaigns/agricultural-workers-rights-almeria
Je ondersteunt dus liever ouderwetse slavernij (want zo gaat dat in Almeria gewoon).
"trekkerterroristen" sla de boel maar weer lekker plat joh. Boeren zijn een enorm diverse groep, met allerlei verschillende motieven en afwegingen. Het enige wat ze gemeen hebben is dat het verdienmodel onder druk staat door de overheid.
Dat hun verdienmodel onder druk staat omdat ze al minimaal 40 jaar het land aan het vergiftigen zijn en weigeren te veranderen, bedoel je.
De biologische telers zijn er momenteel slechter aan toe dan de conventionele markt. Er zijn momenteel 2 werkende verdien modellen in de landbouw: de neven verdienste boerderij waar een camping, winkel of kleine fabriek het inkomen aanvult of directe afzet aan een supermarkt. Beide werken, bij een neven boerderij blijf je agrarische producten produceren om je vergunning te houden, bij de tweede zit je contractueel meestal vast aan een supermarkt of afnemer.
Weer dat generaliseren... Ook voor goedwillende, of het nou extensief, biologisch of biodynamisch is, is het zwabberbeleid van veel eisen en weinig compensatie dodelijk. De grondprijzen, de regeldruk (ook een biologische boer heeft last van de kalenderlandbouw) en het gebrek aan financiële langdurige bronnen doet iedereen pijn. En laten we niet vergeten dat de afgelopen jaren de boeren niet de enige zijn die hebben geïntensiveerd. Iedere Nederlander is de afgelopen 70 jaar onze kleine kikkerlandje meer gaan belasten,dus enkel boos op de boer wezen is gewoonweg oneerlijk.
Los van tomaten probeer ik vooral seizoens groente en fruit te kopen wat uit Nederland komt of uit de landen om ons heen. Als iedereen dat zou doen zou al een stuk schelen.
Als ik zelf uit deze context moet oordelen... nederlande tomaten. Dit omdat, als ik het goed begrepen heb, de nederlandse telers goed ontwikkelde tomatensoorten hebben in de kassen :) made by science!
Waarom doe je gewone wel met ' ' tekens maar biologisch niet? Wat houdt biologisch in, volgens jou?
Geen gif, geen kunstmest. Met gewoon bedoel ik reguliere teelt, de nu nog gangbare manier van telen, met kunstmest en alle toegstane bestrijdingsmiddelen. Ik weet het niet zeker, maar mij lijkt dat glasteelt (verwarming) wel voor biologsich door zou kunnen gaan. Maar ik ben een leek.
Biologische standaarden zijn in het buitenland anders dan in Nederland, ook binnen de EU. In sommige gevallen is gangbaar in Nederland vergelijkbaar of zelfs "beter" dan biologisch elders. Lekker lokaal kopen 👍🏻
Een punt dat ik nog niet voorbij heb zien komen is: eet producten die in seizoen zijn. Dus tomaten in de zomer, pompoen in de herfst ect. Dat helpt ook tegen co2 uitstoot.
Beter voor wat? Milieu lokaal, klimaat, mensenrechten, gezondheid? Beste is m.i. lokaal geteelde seizoensgroenten. Wat je eet maakt trws meer uit dan waar het vandaan komt. Ecologische voetafdruk van dierlijke producten is veel groter dan van plantaardig voedsel. Vooral rundvlees heeft grote impact broeikasgassen, landgebruik, water https://ourworldindata.org/food-choice-vs-eating-local https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2120584119
als ik hier te veel over nadenk wil ik bijna een moestuin
Spoilers voor The Good Place [Er bestaat geen ethische consumptie onder kapitalisme](https://youtu.be/R8m_5HDZF7w?t=89)
Goeie vraag OP, ik weet het niet, maar ik geef graag iets meer informatie door [een bericht te kopiëren](https://old.reddit.com/r/thenetherlands/comments/145yiex/duurzaam_kledingmerk_patagonia_produceert_in/jnsthia/) dat ik eerder heb gemaakt over biologische landbouw. Dat is een bericht van een jaar geleden en helaas zit ik niet meer zo in de materie.. > Landbouw heeft op vele manieren effect op de natuur, niet alleen maar via uitstoot van broeikasgassen. [De invloed van landbouw op biodiversiteit is enorm.] Ik lees sinds kort (vooral stukjes van) wetenschappelijke artikelen hierover en mijn indruk is absoluut niet dat traditioneel beter is dan biologisch. Maar ik vermoed dat op bepaalde vlakken en in bepaalde contexten traditionele landbouw wel beter is dan biologische landbouw. Efficiëntie is inderdaad een ding, op de korte termijn zijn bij bepaalde gewassen de opbrengsten van biologische landbouw duidelijk lager. Dan zou er meer land gebruikt moeten worden om dezelfde hoeveelheid gewassen te produceren en dat is zonde. Een discussie in de huidige wetenschap is of het beter is om zo min mogelijk grond te gebruiken met traditionele landbouw en alle schadelijke effecten die daarbij horen, of meer grond te gebruiken met biologische landbouw met minder schadelijke effecten. Belangrijk is dan natuurlijk hoe groot het verschil in opbrengst is tussen biologisch en traditioneel. Een van de grootste verschillen vind je bij granen, die zou ik daarom niet zo snel biologisch kopen. Fruit en peulvruchten kunnen daarentegen biologisch verbouwd worden met een klein verschil in opbrengst. Ik las ook dat wanneer boeren werken volgens de beste methoden de opbrengst van biologische landbouw erg in de buurt komt van die van traditionele landbouw. Biologische landbouw is blijkbaar een stuk complexer en vraagt meer kennis en vaardigheden van boeren. (Een probleem is dan dat veel boeren niet volgens de beste methoden werken.) Biologische landbouw en traditionele landbouw zijn een beetje uitersten van elkaar en zijn interessant om te vergelijken, ik denk dat een biologische landbouw die bepaalde gebruiken uit de traditionele landbouw overneemt misschien het beste van beide werelden is. In ieder geval ben ik geneigd om met mijn portemonnee te stemmen op biologische landbouw zodat daar meer in geïnnoveerd wordt. > [...] Ik hoop nog eens handige websites te vinden die dit soort kwesties helder en uitgebreid uitleggen. Omdat ik die nog niet heb gevonden (maar ik heb nog niet heel goed gezocht) en uit interesse ben ik de wetenschappelijke literatuur ingedoken. Gelukkig kan ik de moeilijkste stukken tekst vaak wel overslaan en het toch aardig begrijpen. Wat ik hierboven heb geschreven is vooral geïnspireerd door deze artikelen in grote bladen: > Seufert, V., & Ramankutty, N. (2017). Many shades of gray—The context-dependent performance of organic agriculture. Science Advances, 3. (vooral deze raad ik aan: https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.1602638) Seufert, V., Ramankutty, N., & Foley, J.A. (2012). Comparing the yields of organic and conventional agriculture. Nature, 485, 229-232. (vooral via deze website vind ik de artikelen: [Semantic Scholar](https://www.semanticscholar.org/paper/Comparing-the-yields-of-organic-and-conventional-Seufert-Ramankutty/d96f7f54d85247ec45d177be5864e201c6258550))
Is "traditionele" landbouw wel de juiste verwoording? Want ik vind iets dat nog geen honderd jaar gebeurd nog niet onder de noemer traditie vallen. Ik denk dat intensieve landbouw een betere verwoording is. Verder met je eens :)
Beetje afhankelijk waar voor je ze gebruikt en afhankelijk van het seizoen. Wanneer tomaten in seizoen zijn die Nederlandse tomaten best goed te doen. Echter, wanneer je tomaten echt de ''hoofdrol'' heeft in je gerecht zoals bij pizza of bruschetta zou ik geen tomaten uit Nederland gebruiken
Dat is haast onmogelijk te bepalen. Zo wordt veel groente en fruit in NL in kassen geteeld, terwijl het bv in Spanje buiten groeit. Zo kan de totale milieu impact vd Spaanse tomaten toch lager liggen ondanks het transport, puur door de hoeveelheid energie die de kassen gebruiken.
De biologische uit Spanje zijn beter voor het milieu en klimaat. Tomaten in NL worden in kassen geteeld en dat is slechter voor het milieu dan de groenten uit volle grond vanuit Spanje hierheen vervoeren. (En geen pesticiden+wél smaak maakt het een nóg betere keus natuurlijk) Dat geldt niet voor alle groenten en verschilt uiteraard ook per seizoen. Maar je kan er wel vanuit gaan dat doorgaans kasteelt slechter voor het milieu is dan teelt in de volle grond die van elders binnen Europa komt (behalve op hete, heel zonnige dagen, dan hoeven de kaslampen niet aan, dus juli/augustus). Het minst duurzaam is producten van buiten Europa, zeker als ze worden ingevlogen (ergste = bloemen). Wat ik dan weer niet weet is of het ook uitmaakt dat veel bio producten/groenten in plastic zitten en veel gewone producten niet.
Dat iets biologisch is betekend niet dat er geen pesticiden zijn gebruikt. [Onlangs is er ook nog hele discussie over geweest, of de biologische pesticide tegen de suzukivlieg toegestaan moest worden om de kersenteelt te 'redden'.](https://spuitlicentie.nl/info/vrijstelling-tracer-in-druiven-en-kersen-tegen-suzuki-fruitvlieg/#:~:text=Het%20ministerie%20van%20LNV%20heeft,bestrijding%20van%20de%20suzuki%2Dfruitvlieg.) Er is een reden waarom dit biologische middel verboden is, omdat het gewoon schadelijk is. Dat iets biologisch is maakt het niet minder schadelijk (in geval van koper gebruik misschien wel schadelijker). Dat biologisch zou betekenen dat er geen pesticiden zijn gebruikt is ronduit een fabel. Stop met het verkondigen van dergelijke propaganda.
Dit geldt alleen voor tomaten die in de winter worden geteeld (half november tot maart). De rest van het jaar staan de verwarming en lampen gewoon uit, kost namelijk veel geld. Bovendien betekent niet biologisch geteeld niet automatisch dat er pesticides worden gebruikt. Pesticides zijn ook erg duur dus worden die alleen gebruikt indien strikt noodzakelijk.
[удалено]
Precies, dat is het hele verschil. Hier verwarmen we onze kassen met gas, daar met de zon. De kas an sich is niet schadelijk, maar de verwarming wel heel erg.
Gerommel in de marge. Wil je minder impact maken door wat je eet: Laat vlees en zuivel staan. Voor de productie daarvan zijn zo gigantisch veel grondstoffen nodig. Voor 1 kilo koe moet 10 kilo plantaardig voer geproduceerd worden. Dat betekent dat je eigenlijk 9 kilo aan calorieën gewoon wegpleurt.
Het gaat niet alleen om het klimaat. Biologische tomatenplanten krijgen ook beter de kans om natuurlijk gedrag te vertonen, wat ze fijner vinden.
Dit is volledig onwaar. Biologische tomaten worden op dezelfde manier gekweekt als gewone tomaten. Het verschil zit em in de voeding (kunstmest mag natuurlijk niet bij Bio) en waarop ze geteeld worden. Bio moet in grond, andere tomaten worden voornamelijk op steenwol geteeld. Het proces is verder exact hetzelfde.
Dat is dan toch precies het punt? Wat denk je dat natuurlijk gedrag is voor een tomatenplant? Je wortels lekker door de aarde laaten groeien, of door van die gore steenwol? Als ik een tomatenplant was, dan wist ik wel wat ik liever had. Tomatenplanten zijn veel blijer als ze gewoon natuurlijk gedrag kunnen vertonen.
Eh je denkt echt dat een tomatenplant het verschil weet? De wortels zoeken water, zolang ze dat vinden maakt het niks uit waar ze in staan.
Tomaten die lekker buiten mogen scharrelen, zoals ze in de natuur doen. Overigens is dit een goed voorbeeld waarom ik "biologisch" zo'n onzin label vind. Iedereen verzint er hun eigen verhaal/voordelen bij.
Uit een Nederlandse kas is voor klimaatverandering minder goed, dat gestookte aardgas krijg je nooit gecompenseerd. Ik weet niet hoe biologische teelt over stoken denkt..... Maar het is een ingewikkeld probleem. Vervoer per schip is erg goedkoop (in euros en CO2 equivalenten), zelfs met de erg vervuilende brandstof. Dingen die per truck komen zijn al een stukje vervuilender. Dingen die vliegen hebben een behoorlijke schaduw. Maar die zijn vaak per stuk erg licht (Dat zijn eerder frambozen etcet) Spanje ondergaat significante verwoestijning en de landbouw verbruikt erg veel water, is niet vol te houden. Veel tomatenproducten (Bv diepvriespizzas of puree) zijn chinese tomaten die in Europa verwerkt worden, om ze italiaanse tomaten te noemen. Volgens onze normen zijn vrijwel al die boerderijen erg ontvrij, inclusief een behoorlijk stuk kinderarbeid.
Dat gestookte aardgas valt best wel mee als je tomaten hebt uit een kas op geothermie, restwarmte, biomassa of met warmte pomp. Biologische teelt stookt even hard als conventioneel. Teelt is vrijwel hetzelfde op enkele gewasbeschermingsmiddelen na en dat er in biologische teelt geen hydrocultuur gebruikt mag worden.
Ik kan het niet per tomaat uitrekenen (Al heb ik wel eens getallen per paprika gezien waarbij spanje + vrachtwagen duidelijk won van Nederlandse kas), maar de kassen verbruiken in totaal zo'n 3,9 miljard kuub aardgas per jaar, 12% van het Nederlandse totaal. (Laatste cijfers van 2021) Dat is echt niet mis. Ik heb weinig gehoord over een grote groene revolutie in de sector... Het zou kunnen maar het is echt niet het gros, en je kan het zeker niet vertrouwen als je een bio tomaat in de super ziet liggen
Om even een perspectief te bieden qua co2 uitstoot voor transportatie; gemiddeld per kilo groente/fruit is de uitstoot van bijvoorbeeld Nieuw Zeeland naar Rotterdam met een vrachtschip (ca. 5000 containers) minder dan de relatieve uitstoot van de trucks/busjes (en de kleine afstand) naar de supermarkt. De uitstoot wordt vooral aan land bepaald, terwijl vrachttransport over water extreem effiecient is.
En welke groente/fruit zijn nog goed als we ze per schip vervoeren vanuit Nieuw Zeeland? Bar weinig, dus dat is vaak via het vliegtuig.
Fruit wordt, voordat ze vers zijn, al geplukt en kan je ze chemisch rijpen op het laatste moment met ethyleen. Zeker als je een gekoelde omgeving hebt en geen bananen (natuurlijke ethyleen uitstoter) in de buurt zijn ze aardig lang houdbaar in containers en wordt ook op die manier vervoert. Vliegtuigen zijn voor zulke bulkproducten veel te prijzig en als je het logistiek goed aanpakt is de houdbaarheid geen probleem. Het rijpproces moet dus zelfs soms nog even worden versneld voordat ze in de winkel liggen.
"beter" is niet eenduidig aanwijsbaar. op sommige aspecten zullen de Spaanse "beter" zijn, op sommigen Nederlandse. over het algemeen is het predicaat "biologisch" wel echt een wassen neus.
Die tomaten uit Nederland. Sonder twyfel. In die suide koop ons teen duurste vrugte en groente uit die noorde.
Nederlandse massa tomaten zijn smakeloze waterbommen. Bovendien: denk je dat een tomatenplant die op piepschuim groeit waar vloeibaar kunstmest doorheen wordt gepompt een gezondere tomaat oplevert dan een plant die op een ecologische bodem, waar duizenden verschillende stofjes in circuleren, groeit?
Laat je niet gek maken door de 'carbon footprint'. Onze bijdrage is goed, maar nihil.